براساس آیین‌نامه اجرایی واردات کامیون‌ها و نوسازی ناوگان کامیون‌های کشور قرار بر این بود که به ازای واردات هر دستگاه کامیون کارکرده یا نو، یک دستگاه کامیون فرسوده اسقاط شود. این شرط تا سال گذشته هم ادامه داشت، اما به دلایل مختلف که مهم‌ترین آنها کمبود مدل‌های اسقاطی و افزایش قیمت فرسوده‌ها بود، عرضه و تقاضا در مسیر نامتعادلی قرار گرفت و پیدا کردن مدل اسقاطی برای واردکنندگان و متقاضیان اجرای این طرح بسیار دشوار شد. از این رو شاهد آن بودیم که در ماه‌های اخیر برخی از افراد به دنبال حذف این شرط از مسیر نوسازی ناوگان، تجمعاتی را راه‌اندازی کرده و سازمان‌های ذیربط نیز در این خصوص جلساتی را برگزار کردند که در نهایت منجر به بررسی امکان حذف این شرط از نوسازی و واردات کامیون‌ها شد.
به گزارش «اخبار خودرو»،بعد از اجرای طرح نوسازی ناوگان فرسوده تجاری، با آن‌که انتظار می‌رفت واردات کامیون‌های کارکرده مشکلات بسیاری را در این خصوص حل کند، اما طی دو سال اجرای این طرح، هنوز واردات کامیون‌ها روی روال مورد انتظار نیفتاده است و نه‌تنها به نظر نمی‌رسد قوانین بر اجرای این طرح تاثیر گذاشته باشند، بلکه این طرح رفته‌رفته باعث تغییر برخی قوانین خواهد شد! ازجمله آن‌که در یک‌سال اخیر فراز و نشیب بسیاری گریبان شرط اسقاط فرسوده‌ها را گرفته است، تا آن‌جا که زمزمه‌هایی از حذف این شرط مهم و اساسی به گوش می‌رسد؛ شرطی که نبود آن نوسازی را بی‌معنا کرده و این طرح را به توسعه نامتوارن ناوگان تبدیل خواهد کرد.
زمزمه حذف شرط اسقاط کامیون‌ها
احتمال حذف اسقاط ؛ ناشی‌از ناهماهنگی
انصراف مالکان کامیون‌های فرسوده
مدیرکل دفتر حمل‌ونقل کالای سازمان راهداری و حمل‌ونقل در خصوص وضعیت واردات کامیون‌های کارکرده اعلام کرده است که موضوع ناوگان وارداتی به ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت منتقل شده است؛ موضوعی که پیش از این نیز از سوی تشکل صنفی کامیون‌داران نیز مطرح شده بود، اما به نظر نمی‌رسد اقدامی اساسی در راستای بهبود وضعیت واردات و نوسازی باشد. به گفته مهرداد حمداللهی؛ ۱۸هزار دستگاه کامیون تا امروز ثبت سفارش شده و ۱۵هزار دستگاه به گمرکات آمده‌اند.
وی همچنین بیان کرده است که از این ۱۵هزار دستگاه، ۱۳هزار و ۷۰۰ دستگاه اظهار شده‌اند که ۱۰هزار دستگاه از آنها ترخیص و حدود ۵هزار کامیون اسقاط و ۴هزار دستگاه هم شماره‌گذاری شده است.
وی اما با اشاره به مشکلات اسقاط فرسوده‌ها عنوان کرد قرار بود در برابر هر یک دستگاه کامیون وارداتی، یک دستگاه کامیون فرسوده اسقاط شود، اما به دلیل به‌هم خوردن چرخه عرضه و تقاضا قیمت کامیون‌های فرسوده‌ای که قرار بود اسقاط شوند، طی یک سال اخیر افزایش ناگهانی داشته است. بنابراین رانندگانی که قرار بود گواهی اسقاط برای کامیون‌های فرسوده ارائه دهند، تا حدودی از این روند منصرف شده‌اند.
با اضافه‌شدن شرط اسقاط به روند نوسازی از طریق واردات، افراد بسیاری که توان نوسازی خودروهای خود را نداشتند، اقدام به فروش مدل‌های قدیمی کردند تا از این طریق مدل‌های فرسوده را از ناوگان خارج کنند. با این حال، ورود دلالان و واسطه‌گران برای خرید مدل‌های فرسوده و به تبع آن افزایش تقاضا برای این خودروها باعث شد قیمت‌ها به شدت افزایش پیدا کنند. آن‌طور که گفته می‌شود؛ مدل‌هایی از پیش از شرط اسقاط با قیمت‌های کمتر از 500میلیون تومان در بازار به فروش گذاشته می‌شدند.
گرچه در نگاه نخست به‌نظر می‌رسد حذف شرط اسقاط برای واردات کامیون‌های کارکرده می‌تواند سرعت اجرای این طرح را تسریع دهد، اما باید به این موضوع هم توجه داشت که اصل واردات کامیون‌های کارکرده روی موضوع نوسازی تمرکز داشته است.
چنان‌چه قرار باشد سالانه هزاران کامیون کارکرده اروپایی وارد کشور شود، اما در ازای آن هیچ مدل فرسوده‌ای از ناوگان خارج نشود، طی دو سه سال آینـــــــده با حجم بالاتری از کامیون‌های کارکرده در ناوگان کشور مواجه خواهیم شد که در صــــــــــورت عدم اجرای نوسازی به‌زودی تعداد فرسوده‌ها را افزایــــش خواهد داد و ناوگان حمل‌ونقل داخلی را فرسوده‌تر از گذشته خواهد کرد.
شرایط فعلی در مبحث واردات و معضل اسقاط ناشی از این است که توجه جدی به بحث اسقاط و مطالبات مبنی‌بر ترخیص این خودروها از گمرکات و شماره‌گذاری نشده است.
البته ضرورت نوسازی و خروج ناوگان فرسوده به‌عنوان یک اصل پذیرفته شده است، اما هماهنگی لازم در برنامه‌های دولت به‌ویژه وزارت راه، سازمان راهداری و در نهایت ستاد حمل‌ونقل سوخت وجود ندارد.