به‌هرحال اجرای هر استاندارد هزینه خاص خود را دارد. آن‌هم با این قیمت‌گذاری دستوری. ضمن این‌که به لحاظ تکنولوژی نیز به دلیل تحریم‌ها دستمان از شرکت‌های خارجی کوتاه است. نمی‌توانیم همه را اجرا کنیم.
توقف تولید خودروهای پرتیراژ با اجـرای استانـداردهای تعلیـقی
به‌هرحال اجرای هر استاندارد هزینه خاص خود را دارد. آن‌هم با این قیمت‌گذاری دستوری. ضمن این‌که به لحاظ تکنولوژی نیز به دلیل تحریم‌ها دستمان از شرکت‌های خارجی کوتاه است. نمی‌توانیم همه را اجرا کنیم.
بحث رعایت استانداردهای خودرو را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اصولا صنعت خودرو ایران توانایی پاسخگویی به رعایت همه استانداردها را دارد؟
درخصوص مساله استانداردهای خودرویی باید به موارد مختلفی که در این بخش وجود دارد، توجه شود. نخست این‌که؛ شرایط کشور ما به گونه‌ای نیست که بتواند برخی اقدامات خاص را انجام دهد. تحریم‌ها مهم‌ترین چالش در این بخش هستند. دیدیم که روسیه به محض آغاز تحریم‌ها علیه این کشور، اجرای برخی استانداردهای خودرویی را کنار گذاشت. یعنی برخی استانداردها را فراموش کرد تا بتواند تولید خودرو را ادامه بدهد. هرچند تولید این کشور با ایران قابل مقایسه نیست. درمجموع باید به همه جوانب برای اجرای استانداردها توجه داشت.
چند مورد از استانداردها برای اجرایی‌شدن مدنظر سازمان ملی استاندارد قرار گرفته است؟
شورای ملی استاندارد ۸ استاندارد تعلیقی در دو بخش دارد. زمان‌بندی اجرای این استانداردها با همکاری وزارت صمت باید پیش می‌رفت. اما سازمان ملی استاندارد فشار بسیاری به خودروسازان وارد می‌کند تا این استانداردها اجرا شود. متاسفانه امکانات نرم‌افزاری در این بخش فراهم نیست. چون ارتباطی با تکنولوژی خارج نداریم و امکانات اجرای آن در کشور فراهم نیست.
یعنی برخی زیرساخت‌ها برای اجرای این استانداردها در کشور وجود ندارد. یکی از این استانداردها بحث انحراف از جاده است. برای اجرای این استاندارد نیاز است جاده‌های کشور دارای خط‌کشی استاندارد باشند. این مساله در بسیاری از جاده‌ها دیده نمی‌شود. مورد دیگر ترمز اضطراری برای خودروهای تجاری است. این استاندارد هم با این وضعیت رانندگی در کشور چالش‌برانگیز است. روش رانندگی ما اشتباه است. فکر کنید هر لحظه یک موتور یا خودرو جلوی این خودروهای تجاری که دارای ترمز اضطراری هستند، بپیچند. خودرو قرار است مدام ترمز کند. این مساله اعصاب راننده را
به‌هم می‌ریزد.
یکی از مسائلی که ازسوی سازمان ملی استاندارد روی آن تاکید شده؛ بحث آزمون‌های تصادف است. چه مشکلاتی در این بخش وجود دارد؟
بله؛ تاکید دارند در سطح cop تست تصادف انجام شود، درصورتی‌که همواره این تست‌ها در TA انجام شده است. البته خودروسازان در انجام آزمون‌های تطابق تولید (cop) با انجام حدود ۱۷۰ آزمون که امکان تست آن در داخل وجود دارد، اقدام کرده‌اند. اما امکانات برخی از آزمون‌های تصادف مانند تصادف از جلو در کشور وجود ندارد. به‌همین دلیل، تمدید شماره‌گذاری برخی خودروهای متوقف شده است. این مورد اصلا در گذشته مرسوم نبود و همان‌طور که تاکید کردم این تست‌ها در TA انجام می‌شده است. برای انجام این کار ما باید خودروها را به خارج ارسال کنیم. آن‌هم در شرایط تحریم که این کار با سختی فراوان قابل‌انجام است و مجبوریم خودروها را به اسم کشورهای دیگر به مراکز معتبر اروپایی ارسال کنیم. اصولا آن‌ها می‌ترسند با ما کار کنند. بحث نقل و انتقالات مالی هم که خود در این شرایط کار را بسیار سخت‌تر کرده است. این موارد در سال‌های قبل وجود نداشت، اما حالا می‌بینیم که خواهان این اقدامات از خودروسازان هستند.
به گزارش «اخبار خودرو»،اجرای استانداردهای تعلیقی در حالی تبدیل به ضرورت شده که برخی خودروهای پرتیراژ کشور توانایی پاس کردن آن‌ها را ندارند. در صورتی می‌توان این استانداردها را اجرا کرد که تولید این خودروها متوقف شده و محصولات مدرن‌تر جایگزین آن‌ها شود. اجرای این استانداردها برابر با حذف بسیاری از خودروهای پرتیراژ مانند انواع محصولات پژو از چرخه تولید است، در حالی که حذف ناگهانی این خودروها می‌تواند شوک بسیار بزرگی به بازار خودرو وارد کند و احتمالا بخش بزرگی از تولید سالانه را کاهش دهد. بنابراین به‌نظر می‌رسد فشار سازمان ملی استاندارد برای اعمال این استانداردهای تعلیقی که درمجموع برای بخش خودروهای سواری و سنگین به ۸ مورد می‌رسد، سبب کاهش شدید تولید خودرو خواهد شد. این در حالی است که مخالفان معتقدند؛ در شرایطی که ارتباط با خارج به دلیل تحریم‌ها میسر نیست، فشار برای اجرای استانداردها و برخی موارد دیگر که در گذشته سابقه اجرا نداشته، به نفع صنعت خودرو نیست. هرچند بسیاری نیز اجرای این استانداردها را سبب افزایش ایمنی و کاهش مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات می‌دانند و بر اجرای آن تاکید دارند. در همین زمینه با احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران به گفت‌وگو پرداختیم.
وزیر صمت می‌گوید؛ به دنبال اجرای استانداردهای خودرویی (استانداردهای تعلیقی) هستیم. اما به‌نظر می‌رسد برخی دیگر موافق اجرای این استانداردها نیستند. وزارت صنعت چه اقدامی در این خصوص می‌تواند انجام دهد؟
ما مخالف اجرای استانداردها نیستیم. آن افرادی هم که در مورد مخالفت با اجرا صحبت کرده‌اند، احتمالا منظورشان اجرای استانداردهای تعلیقی است. استانداردهای تعلیقی همان‌طور که تاکید کردم، در دو چارت «چهار استانداردی» است. اصولا به استناد مصوبه شورای عالی استاندارد، زمان‌بندی اجرای این استانداردهای تعلیقی باید با هماهنگی وزارت صمت انجام شود. در این شرایط، وزارت صمت است که می‌تواند دخالت داشته باشد. وزارت صمت هم خبر دارد که وضعیت شرکت‌ها به چه صورت است. اما آقایان در سازمان ملی استاندارد سخت‌گیری بسیاری در مورد خودروسازی‌ها اعمال می‌کنند.
آیا بحث عدم شماره‌گذاری برخی خودروها هم در راستای افزایش استانداردهاست؟
بله. یکی دیگر از دلایل عدم تمدید شماره‌گذاری برخی خودروها، استاندارد یا معیار مصرف سوخت است. این در حالی است که هنوز آیین‌نامه اجرایی مصرف سوخت آماده نشده، در این شرایط جلوگیری از شماره‌گذاری خودروها آسیب و زیان مالی جدی به خودروسازان وارد می‌کند. به‌هرحال باید شرایط برای اجرای این‌گونه طرح‌ها در نظر گرفته شود.
کدام یک از این استانداردها در شرایط فعلی برای کشور ضروری است؟
یک‌سری از این استانداردها مانند استاندارد برخورد با عابر بسیار مهم است و به درد کشور ما می‌خورد. این استاندارد در خودروهایی مانند شاهین و تارا و برخی محصولات دیگر هم رعایت شده است. اما اگر بخواهیم این استاندارد را در همه خودروها اجرایی کنیم، باید بسیاری از خودروهای پرتیراژ را کنار بگذاریم. در حال حاضر پنج خودرو را کنار گذاشته‌ایم. برای اجرای این استاندارد به‌طور کلی باید جلوی خودرو تغییر کند و تبدیل به یک خودرو دیگر شود. زیرا علاوه بر طراحی ظاهری، جانمایی اجزای فنی هم باید عوض شود. بنابراین استاندارد برخورد با عابر مهم است، اما امکان اجرای آن برای همه خودروها وجود ندارد. البته در همین شرایط تحریم نیز شرکت‌ها بیکار ننشسته‌اند و خودروهایی مانند دنا و شاهین را که این استانداردها را پاس می‌کنند، عرضه کرده‌اند. در هر صورت شرکت‌ها در حال فعالیت هستند. آقایان هم باید اجازه بدهند که محصولات جدید به مرور وارد سیستم شوند، تیراژ بالا پیدا کنند و با محصولات قدیمی جایگزین شوند. اما اگر بخواهیم فقط همین استاندارد ایمنی برخورد با عابر پیاده را یک‌شبه اجرایی کنیم، باید بسیاری از خودروها را باید کنار بگذاریم. در این صورت مملکت چه خواهد شد که این همه نیاز به خودرو دارد؟
در خودروهای سواری یک مورد استاندارد کنترل پایداری است. مورد دوم پایش فشار تایر، مورد سوم نشانگر تغییردنده، مورد چهارم هم حفاظت عابر پیاده است. برای مثال استاندارد ایمنی برخورد با عابر پیاده و نشانگر تغییر دنده در برخی خودروهای اقتصادی مانند ساینا هم وجود دارد، اما روی برخی خودروها دیده نمی‌شود. برای خودروهای سنگین هم چهار استاندارد وجود دارد. یک مورد کنترل پایداری، مورد دیگر استاندارد هشدار انحراف از مسیر، یک مورد ترمز پیشرفته و مورد دیگر نیز استحکام کابین است. این موارد را در خودروهای جدید داریم اما در برخی محصولات قدیمی که مثلا در ایران‌خودرو دیزل تولید می‌شوند و برای معادن بسیار پرطرفدارند، امکان اجرا وجود ندارد. البته حُسن این محصولات این است که ۹۰درصد آن ساخت داخل است. حرف ما این است که همه جوانب را بررسی کنند. وقتی تحریم هستیم و اجازه انتقال تکنولوژی را به ما نمی‌دهند باید ملاحظات را رعایت کنند.