باتوجه به این مساله به نظر شما کدام منطقه در پایتخت برای اجرای این طرح پایلوت اولویت بیشتری دارد؟
منطقه ای که معمولا پیک های بیشتری دارد و این پیک ها هم به صورت حرفه ای کار حمل ونقل را انجام می دهند. به عنوان مثال بهتر است منطقه ای انتخاب شود که پیک های شاغل در آن، در همان منطقه هم ساکن باشند. این مساله سبب می شود هزینه تحقیقاتی طرح کاهش یابد و تعداد ایستگاه هایی که پایلوت می شوند کمتر شود. هم اکنون منطقه خاصی انتخاب نشده است. اما باید بررسی کنیم که کدام منطقه شهرداری تهران برای این کار مناسب تر است. معاونت حمل ونقل ترافیکی شهرداری ممکن است منطقه خاصی را پیشنهاد دهد که البته باید ویژگی هایی که مد نظر ماست، در آن منطقه وجود داشته باشد. همچنین محل مناسبی برای استقرار ایستگاه های سوآپ وجود داشته باشد. زیرا یکی از مسائل پیش روی ما همین مورد است. از طرفی ایمنی و امنیت این ایستگاه ها نیز بسیار مهم است.
آیا جایگاه های سوآپ می تواند در آینده نزدیک فراگیر شود و برای راه اندازی چنین جایگاهی نیاز به حمایت کدام یک از سازمان هاست؟
جایگاه های سوآپ می تواند یک استارت آپ و کسب وکار بسیار خوبی را به وجود آورد. به عبارت دیگر دولت نیز باید حمایت خود را از کسانی که توسعه این ایستگاه را در نظر دارند؛ دریغ نکند. علاوه بر این، توسعه ایستگاه ها نیز باید در نظر گرفته شود. درواقع یک تعرفه برق خوب نیز برای آن وضع شود تا در زمینه راه اندازی جایگاه های سوآپ مشکلی به وجود نیاید. چراکه هم اکنون یک تعرفه برق دقیق برای ایستگاه شارژ نداریم و این موضوع کمک متولیان وزارت نیرو را می طلبد. از طرفی باید جایگاه های تعبیه شده و مکان استقرار آن ها نیز مشخص شود.
به گزارش «اخبار خودرو»،استفاده از انرژی الکتریکی به عنوان انرژی تجدیدپذیر از سال 2010 میلادی به بعد بسیار مورد توجه خودروسازان و حتی موتورسیکلت سازان قرار گرفته است. اگرچه هر روز در صنعت خودرو شاهد پیشرفت و توسعه الکتریکی ها هستیم، اما این موضوع در صنعت موتورسیکلت نیز جایگزینی برای سوخت های فسیلی محسوب می شود. بنابراین موتورسیکلت سازان مطرح هر یک با ارائه مدل های متعدد در بخش الکتریکی، سعی در ایجاد تحول در این عرصه دارند. اما برخلاف آنچه در صنعت موتورسیکلت جهانی شاهدیم، در کشورمان نه تنها موتورسیکلت سازان به این سمت حرکت نمی کنند، بلکه سعی در حفظ نمونه های بنزینی دارند. بر این اساس با مدیر گروه توسعه فناوری های نوین خودرویی ستاد حمل ونقل پیشرفته علمی و فناوری ریاست جمهوری، دکتر سید شهریار زینی به گفت وگو نشستیم که در ادامه بخش نخست آن ارائه می شود.
هدف از این طرح چیست؟
ساخت نمونه مناسب موتورسیکلت برقی، درواقع فناوری به روزی شناخته می شود و تولید آن در جهان هر روز رونق بیشتری به خود می گیرد. موتورسیکلت برقی با استفاده از باتری لیتیومی توانایی حرکت مناسبی دارد. زیرا باتری لیتیومی منبع انرژی خوبی برای موتورسیکلت های برقی است. اگرچه هر سال با رشد و توسعه فناوری قیمت باتری لیتیومی کاهش پیدا می یابد، اما هنوز هم قیمت این باتری ها سبب شده است موتورسیکلت برقی، قیمتی بیش از نمونه موتورسیکلت بنزینی در کشورمان داشته باشد. بنابراین لازم است قیمت موتورسیکلت برقی به گونه ای تنظیم شود که مصرف کنندگان و خریداران آن بتوانند به راحتی این محصول را تهیه کنند. درحال حاضر یک موتورسیکلت برقی نسبت به نمونه مشابه بنزینی، تقریبا دوبرابر قیمت دارد. به بیان ساده تر یک موتورسیکلت بنزینی 125 سی سی در بازه قیمتی بین 35 تا 40 میلیون تومان قرار دارد؛ اما موتورسیکلت برقی هم کلاس و هم توان آن در بازه قیمتی 50 تا 70 میلیون تومان در بازار وجود دارد. آن هم با همان مشخصات فنی که بتواند کارایی نمونه 125 سی سی بنزینی را داشته باشد. یعنی به دلیل قیمت بالایی که نمونه های برقی دارد، خریدار از خرید آن منصرف می شود و ناگزیر به انتخاب نمونه های بنزینی است. ما در نظر داریم با تعبیه ایستگاه های سوآپ، قیمت نهایی موتورسیکلت برقی را در بازه مناسبی قرار دهیم.
جامعه هدف این طرح نوین در گام نخست پیک های موتوری است. زیرا حمل ونقل کالا و بار را در دست دارند و با توجه به تعداد آن ها در کلانشهرها و آلودگی هوایی که بر این شهرها حاکم است، امید است که با این طرح بسیار مهم و نوین شاهد این موضوع باشیم که موتورسیکلت های برقی بیشتر و بهتر در کشور رشد کنند و توسعه یابند.
همان طور که اشاره کردم، هدف ما کلانشهرهای ایران است. در شهرهایی مانند تهران، اصفهان و مشهد (خراسان رضوی) با توجه به تراکم جمعیت و جابه جایی کالا و بار زیادی که وجود دارد، بهتر است این طرح در گام نخست در این شهرها اجرایی شود. زیرا هدف از اجرای این طرح عبارت است از کاهش آلایندگی ها و درنهایت کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف سوخت، استفاده از فناوری به روز برای پیک های درون شهری و توسعه فناوری برقی سازی.
در زمینه تولید موتورسیکلت های برقی در کشور و چالش های پیش روی این بخش، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری چه تدابیری اندیشیده است؟
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری گروه مپنا و جمعی از شرکت های دانش بنیان در راستای طراحی، ساخت و استقرار ایستگاه سوآپ باتری موتورسیکلت های برقی فعالیت کرده و طرح های نوینی را ارائه داده است.
معمولا وقتی صحبت از این طرح ها می شود، همه پای منطقه 12 را به میان می کشند. اما درواقع باید منطقه ای انتخاب شود که چند شاخص و معیار مهم را دارا باشد. این که منطقه مورد نظر منطقه یک تهران باشد یا منطقه 12، نکته اصلی در این است که باید ببینیم در گام نخست، پیک های موتوری در کدام منطقه بیشتر حضور دارند؛ زیرا ممکن است پیک داخل شهری وجود داشته باشد که از منطقه یک به منطقه 22 برود. بنابراین نمی توان به یک باره هر 22 منطقه را به ایستگاه سوآپ تجهیز کرد. زیرا این کار هزینه بسیار زیادی دارد و معمولا در اجرای هر طرح تحقیقاتی ابتدا یک طرح به صورت پایلوت اجرا می شود.
باتوجه به این که در ایستگاه های سوآپ، باتری دشارژ با شارژشده جایگزین می شود، آیا استانداردی برای این موضوع تدوین شده است؟
برای این که باتری ها در ایستگاه های سوآپ جایگزین هم شوند، باید دارای ابعاد و اندازه استاندارد باشند. یعنی هر تولیدکننده باتری که بخواهد در این بخش فعالیت کند، به این نکته باید توجه داشته باشد. زیرا هر نوع باتری در ایستگاه های سوآپ نمی تواند استفاده شود. بنابراین ما یک پیشنهاد اولیه را تدوین می کنیم تا بر اساس آن، ابعاد مشخصی برای تولید باتری های مورد استفاده در ایستگاه های سوآپ در نظر گرفته شود تا برای افرادی که در توسعه و فناوری تولید باتری های سوآپ فعالیت می کنند، یک استاندارد مشخص تدوین شده باشد؛ تا براساس آن پروسه تولید خود را ادامه دهند. درنهایت نمی توانیم ایستگاه های سوآپی داشته باشیم که باتری های تمام موتورها در آن قابلیت جابه جایی داشته باشند. بنابراین باید استاندارد ابعادی یکسانی وجود داشته باشد. امیدوارم که در این مسیر تمام متولیان حاضر در این عرصه کمک کنند تا فرآیند اجرای آن تسهیل شود. زیرا این مساله در کاهش چشمگیر آلودگی هوا بسیار تاثیرگذار است.