ورود بیش از 70هزار دستگاه خودرو به بازار طی یک سال چه تاثیری بر بازار خودرو خواهد داشت؟ آیا تورم تاثیر ورود خودروهای جدید به بازار را از بین می‌برد؟
این حجم اندک از واردات، صرفا در کوتاه‌مدت واردات می‌تواند حباب قیمتی خودروهایی در کلاس خود را به‌صورت محدود کم کند، اما قرار نیست اتفاقی از نظر کاهش قیمت خودرو در بازار بیفتد. خودروهایی که قرار است وارد شوند، به دلیل آن‌که عموما مدل‌های کوچک و هاچ‌بک و مدل‌های شهری و کم‌آپشن هستند، به دلیل سقف قیمت غیرکارشناسی که برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، نمی‌توانند بر قیمت خودروهایی که درحال‌حاضر در بازار وجود دارند، تاثیرگذار باشند. خودروهای موجود در بازار ازجمله مدل‌های هیوندای و کیا تا امروز از اقبال نسبتا خوبی برخوردار بوده است. ورود این خودروها به دلیل سقف قیمتی و سقف تیراژ واردات، نمی‌تواند حتی در بلندمدت تاثیری روی بازار بگذارد. باید این موضوع را هم در نظر گرفت که دلیل اصلی رکود تورمی که روی خودرو وجود دارد، سیاست‌های کلان پولی اشتباه و غیرکارشناسی است که از دولت‌های پیشین شروع شده و تا این دولت ادامه پیدا کرده است و همچنان روی آن تاکید می‌شود. مساله اصلی نیز داستان ارز است که منبع اصلی تامین تمام این خودروهاست. اگر برای هر کالایی در هر کجای دنیا، محدودیت در نظر گرفته شود، نمی‌توان توقع داشت که این محدودیت به کاهش قیمت کمک کند. زمانی که شما برای ورودی کالا محدودیت درنظر می‌گیرید، باعث ایجاد رانت می‌شوید. چراکه تعداد محدودی از آن کالا وارد می‌شود و عده خاصی به آن دسترسی خواهند داشت که قیمت خاص خود را مشخص می‌کنند. به‌عنوان مثال در مورد مزایده خودروهای دپوشده وارداتی، استقبال عجیبی از سوی شرکت‌کنندگان دیده می‌شود. چراکه به این موضوع واقفند که عملا قرار نیست خودروهایی در این کلاس دوباره وارد شود. طبیعتا افرادی که می‌توانند چه یک دستگاه و چه چند دستگاه از این خودروها در موجودی خود داشته باشند، تعیین‌کننده قیمت بازار هستند. به همین دلیل است که استقبال نشان داده می‌شود و بسیاری در مراحل مزایده شرکت می‌کنند.
پیش‌بینی می‌شود با ازسرگیری واردات، شاهد ورود خودرو ارزان یا زیر ۵۰۰میلیون تومان به بازار نباشیم. اصولا واردات خودرو برای کدام قشر و دهک خواهد بود و قرار است در کدام قسمت از بازار تاثیر بگذارد؟
از نظر من طرحی که از ابتدا برای واردات تعریف شده بود، با هدف ورود خودروهای ارزان و اقتصادی نبود. به دلیل آن‌که اگر نرخ تورم نقطه‌ای و کلی و خط فقر 18میلیون تومانی را در نظر بگیریم، به خودرویی می‌توانیم اقتصادی بگوییم که قیمتی کمتر از 200میلیون تومان داشته باشد و بخش زیادی از جامعه بتوانند این خودرو را خریداری کنند. اما حتی خودروهای زیر 500میلیون تومان باتوجه به شرایط فعلی به‌ویژه نرخ ارز و رکود تورمی که در تمام بازارها ازجمله بازار خودرو و بازارهای سرمایه‌ای وجود دارد، امکان تعریف به‌عنوان مدل اقتصادی را ندارند. اگر این خودروها به گمرک برسند و قبل از پلاک‌گذاری، حداقل کف قیمتی بین 700 تا 800 میلیون تومان خواهند داشت. بعید است کمتر از این قیمت، خودرویی وارد شود. همچنین باید منتظر بود و دید آیا خودروها پلاک می‌شوند یا نه و آیا این خودروها در شهرها دیده خواهند شد یا خیر. در تمام این مدت کاری که دولت و وزیر صمت انجام داده، صرفا آرزودرمانی و مصاحبه‌درمانی بوده است. این اقدامات مقطعی است و مدت‌زمان کوتاهی بر بازار تاثیر می‌گذارد، اما مجددا قیمت‌ها رشد خزنده را ادامه می‌دهند. خودروهایی که قرار است وارد شوند، مناسب قشر متوسط و حتی متوسط رو به بالای جامعه خواهند بود.
چالش بزرگ واردات را در چه می‌دانید؟
شاکله اصلی داستان مانند قبل است و بحث اصلی که دولت گفته؛ خدمات پس از فروش است. اما مطمئنم که چالش بزرگ این داستان بحث خدمات پس از فروش خواهد بود. بخش مهمی از این شرکت‌های واردکننده خودرو، شرکت های داخلی هستند و عملا در تامین قطعات و خدمات پس از فروش به خودروهایی که عرضه می‌کنند هم مشکل دارند. حالا تصورکنید؛ قرار است مازاد بر آن خودروهایی را هم وارد کنند که استانداردهای متفاوتی نسبت‌به مدل‌های موجود مونتاژی کشور دارند. این موضوع می‌تواند چالش بزرگی را برای خدمات پس از فروش این خودروها به وجود بیاورد. بسیاری بر این باورند که مدل 2022 برندهای مطرح دچار خرابی نمی‌شوند؛ اول آن‌که نمی‌توان از این موضوع به‌طور صد درصد مطمئن بود. دوم آن‌که هر خودرویی نیاز به سرویس‌های دوره‌ای دارد و طبیعتا کسی که پول قابل ملاحظه‌ای را در این بازار پرداخت می‌کند و خودرو وارداتی را خریداری می‌کند، توقع دارد خدمات پس از فروش متفاوتی را نسبت به مدل‌های داخلی دریافت کند. پس شاکله اصلی چندان تغییری نکرده است، اما دو مورد مهم در آن وجود دارد؛ تعیین سقف قیمتی و سقف وارداتی که هر دو هم اشتباه است و باعث ایجاد رانت و ادامه و سرعت بخشیدن به افزایش قیمت مدل های داخلی می‌شود. باید در نظر بگیریم که یکی از دلایل تورم در بازار کشور به غیر از سیاست‌های اشتباه، تولید نقدینگی است. دولت بزرگ‌ترین تولیدکننده نقدینگی در کشور است، چراکه برای خود درآمدزایی دارد و تنها با همین شرایط است که می‌تواند اقتصاد نیمه‌جان و به کمارفته فعلی را جلو ببرد.
چه آینده‌ای را برای بازار خودرو متصور هستید؟
با توجه به از بین رفتن چشم‌انداز احیای برجام، بازار خودرو چه در بخش داخلی‌ها و چه در بخش وارداتی به‌ویژه با نزدیک شدن به پایان سال، روند افزایش قیمت خود را ادامه می‌دهد. افزایش قیمت را می‌توان خزنده اما ادامه‌دار تعریف کرد. اگر قرار بود طی یک بازه زمانی، واردات خودرو تاثیری بر قیمت‌ها داشته باشد، این خاصیت خنثی شده است. پیشنهاد من به مصرف‌کنندگان این است خودرو موردنظرشان را نسبت به بودجه‌ای که در اختیار دارند، خریداری و استفاده کنند. زیرا در درازمدت قیمت خودرو افزایشی خواهد بود. در آذرماه نیز به‌واسطه تورمی که در پیش داریم، افزایش قیمت خودرو در راه خواهد بود.