به گزارش «اخبار خودرو»،عرضه خودرو در بورس کالا چندسالی بهصورت مقطعی انجام شد هر بار اما بهدلیلی ازجمله فراهم نبودن شرایط و نبود سازوکار مناسب، شاهد استمرار در عرضه خودرو در بورس نبودهایم. طی سال جاری با جدیت بورس کالا در این امر و استقبال خودروسازان، برخی مدلها برای عرضه در بورس انتخاب شدند و عرضههای محدودی نیز انجام شد. اما با دستور وزارت صمت، عرضه خودرو در بورس کالا متوقف شد. قرار بر این بود که کار عرضه خودرو در بورس کالا با خودروهای کمتیراژ آغاز شده و در ادامه خودروهای پر تیراژ هم به آن اضافه شود، اما به نظر میرسد اختلاف نظر بسیاری در این خصوص بین مسئولان وجود دارد. هرچند وزارت صمت اعلام کرد مخالف عرضه خودرو در بورس کالا نیست و در جدیدترین شرط خود برای عرضه خودرو در بورس، ۲۰درصد ظرفیت تولید خودروهای پرتیراژ و ۵۰درصد ظرفیت خودروهای بالای ۵۰۰میلیون تومان را مطرح کرده که این مورد هم با مخالفت سازمان بورس مواجه شد. این در حالی است که نمایندگان مجلس نیز به دنبال عرضه خودرو در بورس هستند و آن را برای بازار و همچنین مصرفکنندگان نهایی بسیار مفید میدانند.
عرضه خودرو در بورس؛ لازم اما ناکافی!-لطفاله سیاهکلی-عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس
عرضه خودرو در بورس کالا مورد بسیار مهمی است که در سالهای اخیر بحث آن مطرح بوده و افراد مختلفی در مورد آن اظهار نظر کردهاند. نمایندگان از ابتدای مجلس یازدهم طرح عرضه خودرو در بورس کالا را در دستور کار قرار دادهاند. من معتقدم؛ خودرو باید از طریق مکانیزم بورس کالا عرضه شود. بر این اساس، با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت قطعی خودرو اعلام میشود و به تدریج چالشهایی که در این صنعت وجود دارد از میان برداشته خواهد شد. وزارت صمت از بدو شروع به فعالیت وزیر جدید، طرحهایی را در این رابطه عرضه کرده، اما تاکنون به نتیجه نرسیده است. چراکه در شرایط فعلی عرضهوتقاضا با یکدیگر تناسب ندارند. دولت باید ریش و قیچی عرضه خودرو را به بورس کالا بسپارد و اجازه دهد تا بورس فضای عرضهوتقاضا را متعادل کند. خودروسازان هم متعهد باشند که کمیت و کیفیت تولید را بالا ببرند و بر تحقیقوتوسعه و تنوعبخشی به سبد محصول متمرکز شوند. تا زمانی که خودرو در بورس کالا عرضه نشود شرایط هم تغییری نخواهد کرد. استدلال برخی افراد مبنیبر اینکه عرضه خودرو در بورس کالا نتیجهای در بر نخواهد داشت نیز منطقی نیست. اصولا مشخص نیست چرا و با چه استدلالی برخی با عرضه خودرو در بورس کالا مخالفت میکنند. اینکه عدهای میگویند این طرح در سایر کشورهای دنیا انجام نشده، دلیلی بر آن نیست که این کار در کشور ما هم انجام نشود. بنابراین این استدلال درستی نیست. بلکه در این زمینه ما باید سرمایههای سرگردان در جامعه را جذب بورس کنیم، تا بتوان از این طریق وضعت عرضهوتقاضا را در بازار خودرو متعادل کرد. عرضه خودرو در بورس کالا میتواند قیمتها را در بازار متعادل کند. ضمن اینکه به نظر میرسد این طرح فواید بسیاری هم برای صنعت خودرو میتواند داشته باشد. درحالحاضر با توجه به مکانیزمی که خودرو در بستر آن عرضه میشود، تنها نوعی رانت توزیع میشود و عملا مشتری واقعی که نیاز مبرم به خودرو دارد. با توجه به تعداد زیاد شرکتکنندگان شانس چندانی برای برد در قرعهکشی را ندارد. چراکه با این فاصله قیمتی خودرو در کارخانه و بازار آزاد، سود هنگفتی وجود دارد و بسیاری از افراد با توجه به تورمی که در جامعه وجود دارد، برای حفظ ارزش داراییهای خود اقدام به شرکت در پیشفروش خودرو میکنند. بنابراین یکی از اصلیترین فواید این طرح کاهش بسیار زیادی از تقاضای کاذب برای خرید خودرو است. کاهش تقاضا سبب میشود مشتری واقعی به خودرو نزدیکتر شود. به نظر میرسد با عرضه خودرو در بورس، این محصول برای مشتریان واقعی دستیافتنیتر خواهد شد. با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت به صورت واقعی و رقابتی و بر اساس میزان عرضهوتقاضا کشف خواهد شد که این موضوع برای مشتریان و هم برای خودروسازان مهم است، زیرا از یکسو، خریداران قدر مسلم خودرو را در بورس کالا با قیمت کمتری نسبت به قیمتی که الان در بازار آزاد است، میتوانند بخرند و در سوی دیگر خودروسازان نیز محصولات خود را با قیمت بالاتری نسبت به قیمت گذاری دستوری به فروش خواهند رساند.
دولت ریش و قیچی عرضه خودرو را به بورس بسپارد-حجتاله فیروزی-عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس
باید سازوکار عرضه خودرو در بورس کالا فراهم شود. فراهم شدن سازوکار این مورد میتواند تاثیر فراوانی در بازار خودرو داشته باشد. در این رابطه باید از طریق افزایش تولید، زمینه را برای افزایش عرضه فراهم آوریم. در چنین شرایطی؛ قدر مسلم با عرضه خودرو در بورس کالا، قیمت بر اساس مکانیزم عرضهوتقاضا مشخص خواهد شد و دیگر شاهد سفتهبازی در این بازار نخواهیم بود. از طرفی دلالبازی نیز در بازار خودرو که طی این سالیان رخ داد بود نیز از بین خواهد رفت. بنابراین برخلاف تصور مخالفان عرضه خودرو در بورس کالا فواید بسیاری به دنبال خواهد داشت. بازار خودرو نیاز به شفافیت دارد که این مساله با عرضه خودرو در بورس کالا محقق خواهد شد. ازسویدیگر، دولت باید بتواند عرضهوتقاضا را در بازار خودرو ساماندهی کند که در این زمینه بورس کالا میتواند یک راهکار مطلوب باشد. همچنین اگر عرضه خودرو در بورس کالا عملیاتی شود، این موضوع در افزایش عرضه خودرو نیز میتواند نقش بسزایی ایفا کند. البته باید به این نکته اشاره کرد که عرضه خودرو در بورس کالا تنها راهکاری نیست که بتواند این بازار را سروسامان دهد، بلکه در کنار آن باید اقداماتی دیگر به صورت زنجیروار انجام شود. در آن صورت شاهد تغییر وضعیت در صنعت خودرو باشیم، ازسویدیگر اقداماتی نظیر افزایش کیفیت محصولات داخلی نیز باید انجام شود، تا از آن طریق شاهد رضایت مردم از این صنعت باشیم. باید رقابت در بازار خودرو داخلی نیز به وجود آید که این موضوع از طریق واردات رقم خواهد خورد. این درحالی است که با واردات خودروهای خارجی نیز حس رقابتپذیری در بازار خودرو افزایش خواهد یافت و انحصار بازار خودرو شکسته خواهد شد. بنابراین همان طور که اشاره شد، برای اصلاح وضعیت فعلی بازار خودرو باید چندین اقدام با هم انجام شود تا بازار از این وضعیت خارج شود. امیدواریم با عرضه خودرو در بورس کالا شرایط بازار خودرو هم دچار تغییرات فراوانی شود، تغییراتی که در نهایت به نفع مصرفکننده نهایی باشد.